Hiện tượng bọt nổi trong hệ thống xử lý nước thải là gì?
Hiện tượng bọt nổi trong hệ thống xử lý nước thải có thể xảy ra tại bể hiếu khí, thiếu khí và kỵ khí. Bọt nổi thường có độ dính, nhớt, có nhiều màu. Nó nổi và tích tụ trên bề mặt bể và thường bám theo bông bùn. Do đó làm giảm chất lượng nước sau xử lý. Bọt cũng có thể tràn lên bề mặt hệ thống, vào đường ống dẫn nước, gây cản trở, khó khăn trong vận hành.
Bể hiếu khí thường xuất hiện nhiều nhất hiện tượng bổi bọt. Nguyên nhân có thể từ tải lượng tăng đột biến, sốc nồng độ, thiếu oxy hoặc có hóa chất gây độ cho vi sinh. Người vận hành cần trang bị những kinh nghiệm để vận hành ổn định, ứng phó khi có sự cố.
Bài liên quan: Xác định 4 loại bọt nổi nhiều trong bể hiếu khí
Các dạng bọt nổi trong hệ thống xử lý nước thải
Bọt sinh học
Đây là bọt nhẹ nổi nhiều ở bể aerotank. Bọt sinh học có màu trắng hoặc nâu sáng, dễ xẹp khi tưới nước lên. Bọt này lành tính và không có ảnh hưởng bất lợi nào. Bọt sinh học được tạo ra bởi các sản phẩm phụ trong quá trình sinh học bao gồm protein, polysacarit và hoạt chất bề mặt sinh học. Đây là một phần không thể thiếu trong hoạt động của các vi sinh vật.
Bọt chất béo, dầu và mỡ
Bọt chất béo, đầu và mỡ có màu nâu nhạt, hơi vàng. Chúng có vẻ nhớt và dính. Bọt này có mùi hôi khó chịu. Các hệ thống nước thải chế biến thực phẩm, sữa hoặc hóa dầu có các thành phần kỵ nước. Khi vi khuẩn khử các chất béo, dầu và mỡ, chúng tạo ra hoạt chất bề mặt sinh học để hòa tan các chất hữu cơ, vận chuyển qua thành tế bào.
Bọt chất hoạt động bề mặt
Bọt màu trắng, xốp và cực kỳ nhẹ, có thể bay lơ lửng khi có gió thổi mạnh. Bọt chất hoạt động bề mặt được tạo ra bởi các hóa chất dùng trong sản xuất và chất tẩy rửa. Bọt nổi nhiều ở bể aerotank hệ thống nước thải tòa nhà, nhà hàng, khách sạn, nhất là vào mùa cao điểm.
Bọt xạ khuẩn và vi khuẩn dạng sợi
Khá giống với bọt chất béo, dầu, mỡ. Bọt xạ khuẩn và vi khuẩn dạng sợi thường nhờn, có màu nâu.
Nguyên nhân gây nổi bọt
- Bọt trắng khó tan thường do các chất hoạt động bề mặt gây ra.
- Bọt có màu nâu đen do thiếu dinh dưỡng, oxy trong bể hiếu khí, có dầu mỡ lẫn vào nước thải.
- Sự phát triển không mong muốn của vi sinh vật dạng sợi do có nhiều chất rắn và được giữ lâu trong bể lắng, chúng tạo ra chất bọt có màu nâu ổn định.
Tóm lại, các nguyên nhân gây ra bọt là: hoạt động dưới tải hoặc quá tải, thiếu hụt oxy, thiếu chất dinh dưỡng, dư chất hoạt động bề mặt, dầu mỡ.
Biện pháp khắc phục hiện tượng bọt nổi trong hệ thống xử lý nước thải
Bọt là vấn đề ảnh hưởng nghiêm trọng đến quá xử lý nước hiếu khí. Chúng làm cản trở quá trình trao đổi oxy, dẫn đến thúc đẩy quá trình kị khí, gây mùi hôi. Gỉam khả năng xử lý amonia.
Các nguyên nhân xảy ra bọt đều ảnh hưởng đến vi sinh. Vì vậy khi có hiện tượng nổi bọt chúng ta phải giảm lưu lượng đầu vào. Tăng lượng sục khí và kiểm tra pH ở mức trung tính. Sau đó cấp thêm dinh dưỡng nếu cần thiết, nếu không kịp làm việc này vi sinh sẽ yếu và tạo ra bọt nhiều.
Nếu cần thiết bổ sung thêm men vi sinh thì chọn loại vi sinh hiếu khí IMWT. Lượng bổ sung phù hợp là 5gram/m3, bổ sung 2-3 ngày để phục hồi hệ vi sinh.