Nguyên nhân và cách khắc phục khí độc trong ao
Khí độc trong ao là một vấn đề nhiều ao gặp phải. Các khí này sinh ra từ các chất thải trong ao. Khi tích tụ có thể gây hại cho tôm cá, ảnh hưởng chất lượng nước. Vậy làm cách nào để khắc phục khí độc trong ao một cách triệt để nhất?
Nguyên nhân xuất hiện khí độc
Nguồn gốc của Amonia (NH3) trong ao là do sự thủy phân của các hợp chất protein. Trong quá trình tiêu hóa, tôm cá thải ra khoảng 90% của hợp chất nitơ là NH3, ngoài ra còn có Ure, creatine. Ví dụ, tốc độ bài tiết NH3 của động vật phiêu sinh là 0.16 – 0.6 µg N/mg/ngày.
Nguyên nhân thứ 2 là do sự phân hủy hợp chất hữu cơ của các loại phân bón hữu cơ dùng gây màu, xác tảo, thức ăn thừa.
Biện pháp khắc phục khí độc trong ao
Amonia (NH3)
NH3 là chất khí nhưng dễ hòa tan vào nước theo phương trình NH3 + H2O = NH4+ + OH-
NH3 sẽ bị các nhóm vi khuẩn Nitrat hóa chuyển hóa thành NO2 –>NO3. Thông thường chủng vi sinh làm việc này sẽ là Nitrosomonas và Nitrobacter. Nhưng 2 chủng này thường khó phân lập do không tạo bào tử, thời gian phân bào lâu >8h và đòi hỏi môi trường khắt khe như:
- Oxy hòa tan >4.5mg/L,
- pH 7.6-8.5, KH >150mg/L,
- Nhiệt độ từ 25-30 độ…
Vì vậy hiện nay các hãng sản xuất đã nghiên cứu áp dụng các chủng Bacillus để Nitrat hóa và hiệu quả khả quan hơn. Hãng Proventus Bioscience Canada tập trung sản phẩm Vi sinh Pond Start theo hướng này.
- NH3 bị ảnh hưởng bởi pH. Khi ở cùng nhiệt độ 25 độ
-
pH
7.8
9.0
NH3
3.46
36.21
- NH3 bị ảnh hưởng bởi độ mặn. Khi độ mặn gia tăng thì NH3 cụng bị giảm đi. Độ mặn 40/1000, nhiệt độ 25 độ
-
pH
7.8
9.0
NH3
1.95
23.94
Nitrite (NO2)
NO2 chuyển qua NO3 (Nitrat) khi có sự oxy hóa của vi sinh vật. Tuy nhiên các ao tôm cá đều rất khó để chuyển hóa NO2 sang NO3. Việc này cần phải có chủng vi sinh phù hợp và được cấy từ trước khi NO2 quá cao.
Tác dụng độc hại của NO2 đối với tôm cá là chúng kết hợp với Hemoglobine của máu để hình thành Methemoglobine (có màu nâu) ngăn cản việc Hemoglobine kết hợp với Oxy và vì vậy Oxy khó có thể đi đến các tế bào trong cơ thể tôm cá.
Hb + NO2 = Met – Hb
Tính độc hại của NO2 sẽ giảm ở những ao trong vùng có khí hậu nóng ấm hay có độ mặn gia tăng.
Xem thêm: Dùng men vi sinh có phải chà rửa bạt ao tôm sau mỗi đợt nuôi?