Để vi khuẩn phát triển và hình thành bông bùn, vận hành cần cung cấp môi trường tốt nhất có thể. Người vận hành có thể kiểm soát một số điều kiện mà vi khuẩn cần. Tuy nhiên, có một số điều kiện mà bạn không thể kiểm soát. Ví dụ: thời tiết, nồng độ ô nhiễm nước thải đi vào hệ thống XLNT. Vì vậy, điều quan trọng là bạn biết 7 yếu tố ảnh hưởng đến vi sinh xử lý nước thải.

1. Yếu tố đầu tiên ảnh hưởng đến vi sinh xử lý nước thải: Nhu cầu oxy

Vi khuẩn phát triển mạnh ăn thức ăn với tốc độ nhanh, do đó sử dụng oxy rất nhiều. Tỷ lệ sử dụng oxy thường được gọi là tỷ lệ hấp thụ oxy và được đo bằng mgO2Nói chung tỷ lệ sử dụng oxy có liên quan tới tỷ lệ F/M và tuổi bùn. khi F/M cao oxy cần nhiều hơn, khi tuổi bùn cao (bùn già) oxy sử dụng sẽ giảm. Đơn giản nước thải có BOD cao sẽ cần lượng oxy hòa tan nhiều.

Tỷ lệ thức ăn đối với vi sinh vật (F/M) là gì?

Tỷ lệ thức ăn đối với vi sinh vật (F/M), đo lượng thức ăn có sẵn cho vi sinh vật có trong bể sục khí. Lượng thức ăn có thể là BOD hoặc COD. Nếu có quá nhiều thức ăn và không đủ vi sinh vật gọi là F/M cao và ngược lại. Nếu F/M cao thì khả năng hệ thống sẽ bị vượt tải, bùn có thể không lắng tốt. Trường hợp F/M cao có thể thấy trong các nước thải có COD, BOD đầu vào cao. Ví dụ như nước thải giấy,  nước thải thực phẩm, nước thải chế biến trái cây.

F (Xác định bằng BOD hoặc COD) – M (xác định bằng thông số MLVSS)

Mặt khác, tỷ lệ F / M thấp chỉ ra rằng có một ít thức ăn và rất nhiều vi sinh vật. Điều này có nghĩa là dinh dưỡng bị thiếu. Vi khuẩn tiêu giảm tiêm mao, không còn nhân đôi nhưng đang hình thành lớp chất nhờn cần thiết để phát triển bông bùn. Tuy nhiên, chúng ta phải cẩn thận, không hoạt động với tỷ lệ F / M quá thấp < 0.1. Khi dinh dưỡng thiếu nghiêm trọng, điều kiện thiếu dinh dưỡng có thể xảy ra có thể gây ra các vấn đề được thảo luận dưới đây.

2. Tuổi bùn là một yếu tố ảnh hưởng đến vi sinh

Khi vi khuẩn bắt đầu mới nuôi và phát triển trong hệ thống, chúng là các khối bùn nhỏ. Giai đoạn này chúng không tạo ra tốt lớp chất nhờn. Vi khuẩn phân tán và không ổn định. Khi bùn có tuổi, vi khuẩn tiêu giảm tiêm mao của chúng và tích lũy chất nhờ bên ngoài thành tế bào. Các khối bùn nhỏ bắt đầu dính lại với nhau và tạo thành bông lớn có thể lắng được.

3. Oxy hòa tan

Vi khuẩn Hiếu khí yêu cầu ít nhất 0.1 – 0.3 mg/L oxy để tồn tại. Ít nhất 2 mg/L oxy phải được duy trì để số lượng vi khuẩn ở trung tâm của bông bùn nhận đủ oxy cần thiết. Nếu không, vi khuẩn ở trung tâm sẽ chết và bông bùn sẽ bắt đầu vỡ ra, nổi trên mặt bể.

4. Đảo trộn ảnh hưởng như thế nào đến vi sinh xử lý nước thải?

Đảo trộn là cần thiết để mang vi khuẩn, oxy và chất dinh dưỡng tiếp xúc với nhau. Hãy nhớ rằng, một khi thức ăn bị hạn chế thì vi khuẩn sẽ phải tiêu giảm tiêm mao và không thể bơi nữa. Nếu không đảo trộn đủ hoặc sục khí yếu vi khuẩn sẽ lắng xuống và không tiếp xúc được nước thải.

5. pH ảnh hưởng đến vi sinh trong hệ thống XLNT

pH là một yếu tố ảnh hưởng đến khả năng tạo enzyme của vi khuẩn. Độ pH tối ưu của chúng là từ 7,0 đến 7,5. Nên tránh việc thay đổi pH nhanh chóng. Nhiều hệ thống XLNT sinh hoạt có Amoni đầu vào cao làm pH bể hiếu khí giảm xuống thấp. pH <5 sẽ làm vi sinh chết và nổi bọt nhiều trên mặt bể.

6. Nhiệt độ 

Nhiệt độ là một yếu tố ảnh hưởng đến vi sinh xử lý nước thải do phản ứng sinh hóa phụ thuộc vào nhiệt độ. Phản ứng chậm hơn ở nhiệt độ lạnh hơn nên hệ thống sẽ cần nhiều vi sinh vật hơn để thực hiện công việc. Phản ứng xảy ra nhanh hơn ở nhiệt độ ấm hơn, do đó cần ít vi khuẩn để làm cùng một công việc trong những tháng mùa hè.

Các hệ thống XLNT ngoài miền Bắc vào thời điểm mùa đông sẽ thấy bọt nổi. Hiệu suất hệ thống XLNT có thể giảm 50% so với mùa hè.

7. Chất dinh dưỡng ảnh hưởng ra sao đến vi sinh?

Vi khuẩn đòi hỏi các chất dinh dưỡng cơ bản cho sự phát triển (carbon, nitơ, phốt pho cũng như lượng natri, kali, magiê và sắt). Tất cả những chất này đều có trong nước thải nhưng thường không đủ. Nước thải sinh hoạt nên bổ sung thêm Carbon, còn nước thải công nghiệp sẽ có thể cần N, P.

Một điều quan trọng là tỉ lệ C:N:P hiếu khí 100:5:1 là luôn đúng và kỵ khí là 350:5:1. Hãy luôn cân bằng dinh dưỡng nếu bạn muốn vi sinh mình luôn khỏe mà không cần bổ sung.

Xem thêm:

5 giai đoạn vi khuẩn tồn tại trong bể hiếu khí
5 thiên tài xử lý chất thải
Xử lý nước thải mía đường bằng vi sinh
Ly nhựa có hại như thế nào?
3 cân nhắc khi xử lý nước thải nhà hàng – khách sạn
Vi sinh Organica tại Vietwater 2018