Xử lý cơ học nằm trong công đoạn xử lý nước thải đầu vào. Nước thải chứa các chất rắn không tan, khó tan trong nước được xử lý hiệu quả thông qua các quy trình như lắng cặn, lọc và tách ly tâm. Một quá trình xử lý khác là tuyển nổi. Tuyển nổi là quá trình các hạt bám dính vào các bong bóng khí do lực kết dính. Xử lý cơ học là điều đặc biệt quan trọng đối với việc xử lý nước thải để giảm hư hỏng thiết bị công đoạn sau.
Tách cặn bằng cách sử dụng song chắn rác
Máy cào và thanh chắn rác loại bỏ các chất rắn ô nhiễm từ nước thải. Chúng tách riêng chất gây ô nhiễm rắn như tã, tóc và khăn ướt khỏi dòng nước thải. Trước khi xử lý, cần sàng lọc các sợi dệt, nhãn giấy, chất dẻo nhựa và dư lượng sản xuất như vỏ khoai tây, khoai lang và chất thải khác.
Tùy thuộc vào diện tích, mà các hệ thống sử dụng song chắn rác tinh hay thô. Vệ sinh song chắn rác cũng đơn giản, chỉ cần xịt nước áp lực mạnh là được. Đối với nước thải có ít chất rắn trong nước thì chỉ cần các lưới lọc inox đục lỗ từ 0.5-1.0mm là ổn.
Cơ chế tách các chất rắn
Song chắn rác được đặt ở vị trí trước bể điều hòa. Rác lớn hơn kích thước khe lọc sẽ bị giữ lại và được thu gom vào thùng chứa rác. Có thể dùng hệ thống cơ học cào rác nếu rác trong nước nhiều. Còn nếu rác ít thì có thể 1 ngày kéo lên vệ sinh 1 lần và cho vào thùng rác.
Hiện nay có các loại màng lọc tinh kích thước tính bằng Micromet. Lọc được từ các bụi vải lẫn trong nước thải dệt nhuộm, lắp đặt đơn giản và dễ vận hành.
Tại sao phải tách Tss trong nước thải
Mỗi bể sinh học có thể xử lý được một lượng Tss đầu vào nhất định. Bể kỵ khí thì có thể xử lý được hàm lượng Tss cao hơn bể hiếu khí. Nếu lượng Tss quá nhiều vi sinh không thể nào phân giải được hết chúng vì vậy nước đầu ra sẽ không đạt QCVN. Ví dụ trong nước thải giấy, nếu không tách các bột giấy ra khỏi nước thì nồng độ COD sẽ rất cao. Vi sinh không thể nào xử lý nhanh lượng bột giấy chứa nhiều Cellulose trong một thời gian ngắn. Các loại nước thải có nhiều Tss như nước thải chăn nuôi, tinh bột mình sẽ có bể biogas. Bể biogas có khả năng tiếp nhận Tss lên đến vài ngàn mg/L.
Xem thêm: Quá trình lắng trong xử lý nước thải
Bể lắng sơ bộ cũng áp dụng được trong các trường hợp chất rắn có khả năng lắng nhanh. Chúng vận hành đơn giản nhưng hiệu quả không được tốt lắm. Khả năng bùn nổi có thể xảy ra bất cứ lúc nào, vì thế bể lắng sơ bộ không được ưu chuộng. Lắp đặt song chắn rác, lưới chắn rác, màng lọc rác…là điều cần thiết và nên làm trong mỗi công trình. Vi sinh có thể xử lý chất hòa tan nhanh còn chất rắn thì chúng phải mất nhiều thời gian để phân giải. Vì vậy để vi sinh được ổn định thì nên lắp thiết bị tách rác.
Xem thêm:
Xử lý sinh học trong hệ thống xử lý nước thải
Nguyên nhân bùn nổi trên bể lắng
Hiện tượng bọt nổi trong hệ thống xử lý nước thải
