Các chất hữu cơ có khả năng phân hủy sinh học dễ dàng bị vi khuẩn phân giải. Tuy nhiên, khi nước thải có chứa các thành phần khó phân hủy sinh học (COD) cao như: Cellulose, hydratcarbon, axit hữu cơ được tạo ra bởi quá trình lên men kỵ khí… Lúc này hệ thống sẽ dễ bị vi khuẩn dạng sợi phát triển và TSS đầu ra vượt.

Xem thêm: BOD trong nước thải là gì?

Vì sao COD cao làm vi khuẩn dạng sợi phát triển?

Khi vi sinh được cấy vào nước thải giàu chất hữu cơ hòa tan, COD cao. Vi khuẩn ngay lập tức tăng trưởng theo pha log. Tăng trưởng theo pha log đòi hỏi hô hấp nhiều nên làm cho DO thấp. Đối với các vi khuẩn hiếu khí, DO thấp thuận lợi cho những vi khuẩn có diện tích bề mặt cao. Và, vi khuẩn dạng sợi có diện tích bề mặt lớn hơn các vi khuẩn khác. Điều này làm chúng có lợi thế rất lớn để tiếp xúc với oxy và dinh dưỡng.

Các vi sinh vật khác tích trữ dinh dưỡng bằng cách bắt các chất hữu cơ vào trong lớp polyme ngoại bào (EPS). “Thức ăn” sẽ được sử dụng sau này khi F/M giảm. Nếu hình thành EPS quá mức, nó hình thành các khối bùn khó lắng lớp nhầy trên mặt bể.

Khi nước thải có COD cao, dinh dưỡng thiếu N, P tỉ lệ C:N:P bất cân bằng. Lúc này các vi khuẩn sợi sẽ tận dụng ưu thế diện tích bề mặt lớn để lấy được N,P. Chúng phát triển mạnh lấn át các chủng còn lại và làm giảm nguồn oxy hòa tan trong nước.

Vi khuẩn dạng sợi được nhìn thấy nhiều trong nước thải sản xuất nước ngọt, nước thải giấy, tinh bột. Nhưng nước thải này có thành phần COD cao, khó phân hủy và cực kỳ thiếu N, P. Vì vậy, khi kiểm tra SV30 bùn lắng kém, mặc dù màu bùn nhìn rất đẹp và nước cũng trong.

Phương án xử lý cho các hệ thống có COD cao làm vi khuẩn sợi phát triển:

Tăng nồng độ oxy hòa tan. Giải pháp rõ ràng nhất khi DO thấp là tăng DO bằng cách tăng cường sục khí. Nếu bạn không thể cấp oxy cho nhóm vi khuẩn tốt bên trong khối bùn, chúng sẽ không thể nào cạnh tranh được với nhóm vi khuẩn sợi. Tính toán tỉ lệ N, P để bổ sung thêm dinh dưỡng cho đủ tỉ lệ C:N:P.

Trường hợp kiểm tra thấy vi khuẩn sợi đã quá nhiều, có thể dùng Clo hoặc H2O2 để diệt bớt chúng. Nhiều người thắc mắc nếu dùng diệt khuẩn sẽ gây hại đến vi sinh. Điều này rõ ràng là để diệt vi khuẩn sợi vì khi nó phát triển nhiều thì các nhóm có lợi sẽ ít có thể cạnh tranh được.

Sau khi cân bằng dinh dưỡng, tăng DO và pH, bổ sung chủng vi sinh hiếu khí IMWT để cạnh tranh với vi khuẩn dạng sợi. Vi sinh hiếu khí IMWT có mật độ cao 10 tỷ vi khuẩn trong 1 gram. Kết hợp các enzyme giúp phân giải nhanh các hợp chất hydratecarbon. Liều lượng sử dụng để nuôi cấy vi sinh từ 5-10gram/m3.

Xem thêm: Ức chế vi khuẩn dạng sợi nhờ 3 yếu tố