Chăn nuôi heo phân bố chủ yếu ở Đồng bằng sông Hồng, Tây Nguyên, miền núi phía Bắc (25%); vùng Trung Bắc Bộ và Duyên hải miền Trung (19%); Đồng bằng sông Cửu Long (13%); Đông Nam Bộ và Tây Nguyên (11% và 7%). (1) Nước thải chăn nuôi heo vốn nổi tiếng với nồng độ ô nhiễm cao và mùi hôi nhiều. BOD, COD có thể lên đến 10,000mg/L, và amoni thường xuyên ở mức vài trăm đến 1,000 mg/L. Bài viết bàn về nguồn phát sinh, quy trình xử lý và cách xử lý amoni, ni tơ nước thải chăn nuôi heo hiệu quả.
Đặc tính nước thải chăn nuôi heo:
Nước thải chăn nuôi heo cực ô nhiễm với hàm lượng BOD, COD và amoni cao. Ngoài ra mùi hôi còn là một vấn đề đáng ngại vì liên quan đến sức khỏe và môi trường sống xung quanh.
Kết quả khảo sát các trang trại chăn nuôi lợn quy mô trên 1000 con. Nguồn: http://www.ngoenvironment.com/en/Tin-tuc-n5-WASTEWATER-TREATMENT-FOR-PIG-FARMS-d97.html
| Lượng nước tiêu thụ: | 15 đến 60 lít/con/ngày đêm |
| Lượng nước thải trung bình: | 25 lít/con |
| Lượng phân do heo thải ra (ước tính): | 2,7 kg / con / ngày, |
| COD | 6,000 mg/L |
| Amoni | 1,200 mg/L |
Amoni nước thải chăn nuôi heo đến từ đâu?
Bước đầu tiên để xử lý nước thải chăn nuôi heo hiệu quả là xác định được nguồn phát sinh Amoni. Amoni nước thải chủ yếu là từ urê bị phân hủy (có trong nước tiểu) bởi enzyme urease (bài tiết qua phân). Urê được enzym urease chuyển hóa thành NH3 và CO2, có trong phân. Các yếu tố quan trọng nhất ảnh hưởng đến tỷ lệ này là nồng độ urê trong nước tiểu, độ pH và nhiệt độ của chất thải, urease được bài tiết cùng với acid uric. Protein của thức ăn thừa là những nguồn làm tăng amoni trong hệ thống xử lý nước thải chăn nuôi heo.
Quy trình xử lý nước thải chăn nuôi heo
Quy trình xử lý nước thải chăn nuôi heo phổ biến ở các trang trại tại Việt Nam thường là:
Nước thải => Máy tách phân và lọc rác tinh => hố biogas => bể chứa => bể Anoxic => bể Aerotank => bể lắng bùn => hồ sinh học => tuần hoàn để tưới cây.
Quy định xả thải nước thải chăn nuôi heo
Cách xử lý amoni nước thải chăn nuôi heo nào hiệu quả?
Kiểm soát nguồn thức ăn:
Giảm protein thô trong khẩu phần và bổ sung các axit amin crys-highine. Bổ sung các nguồn chất xơ như một lượng nhỏ vỏ đậu nành hoặc bột củ cải đường khô để giảm protein thô.
Bổ sung muối canxi và các chất phụ gia thức ăn chăn nuôi như saponin, một chiết xuất tự nhiên của cây yucca, đã được chứng minh là làm giảm amoniac.
Xử lý amoni nước thải trại heo bằng quá trình nitrat hóa
Quá trình nitrat hóa làm giảm amoni (NH4+/NH3) bằng cách chuyển hóa chúng thành nitrat (NO3). Sau khi nitrat hóa xảy ra, một quá trình khác gọi là khử nitrat sẽ chuyển đổi nitrat thành khí N2 vô hại bay vào không khí.
Xem thêm: Quá trình khử nitrat, 4 lưu ý để quá trình khử nitrat được hiệu quả
Với chất thải giàu cacbon, chẳng hạn như nước thải chăn nuôi. Vi khuẩn nitrat hóa tự dưỡng nitrosomonas, nitrobacter cạnh tranh kém với các vi khuẩn nitrat hóa dị dưỡng như pseudomonas và bacillus. Đồng thời vi khuẩn nitrat hóa tự dưỡng nitrosomonas, nitrobacter nhân đôi rất chậm. Nên người ta thường dùng các chủng dị dưỡng để xử lý amoni và nitơ trong nước thải. Để so sánh, xử lý amoni bằng nitrosomonas, nitrobacter mất 4 tuần để giảm amoni từ dưới 30mg/L xuống 2.5 mg/L trong khi các chủng dị dưỡng có trong vi sinh xử lý amoni, nitơ chỉ mất 6 ngày để giảm amoni từ 64.5 mg/L xuống còn 0.5 mg/L.
Bài chi tiết: Thực tế giảm amoni nước thải sinh hoạt từ 64.5 mg/L xuống còn 0.5 mg/L.
Quick Start là men vi sinh chứa mật độ cực cao các vi khuẩn nitrat hóa dị dưỡng, 10^10 cfu/g. Trong khi các sản phẩm giảm amoni dạng lỏng có mật độ vi khuẩn từ 3*10^7 đến 5*10^9 tùy loại.
Xem thêm: Vi khuẩn nitrat hóa tự dưỡng và dị dưỡng, ngoài nitrosomonas và nitrobacter còn những chủng nào?
