Một trong những chỉ tiêu trong nước thải được đo phổ biến nhất là nhu cầu oxy sinh hóa BOD. Nước thải bao gồm nhiều chất vô cơ và hữu cơ. Các thành phần có thể phân hủy được bởi quá trình oxy hóa sinh học thì được đo bằng BOD. Vì lý do không phải mọi thứ đều được oxy hóa sinh học nên sẽ có thêm chỉ tiêu COD. Giờ đây chúng ta tìm hiểu về BOD trong nước thải trước nhé.

Tại sao phải quan tâm đến BOD trong nước thải?

Câu trả lời đơn giản nhất đó là “tất cả các quy chuẩn về nước đều quan tâm đến thông số này và bị kiểm soát nghiêm ngặt”. 

Trong nước, oxy tồn tại dưới dạng hòa tan, có sẵn cho sinh vật dưới nước sử dụng. Khí oxy hòa tan này có được là nhờ khí khuếch tán từ khí quyển, khí từ quá trình quang hợp của thực vật thủy sinh, tảo, hay sục khí cưỡng bức. Thực vật và động vật sử dụng oxy để tạo ra năng lượng thông qua quá trình hô hấp.

Trong nước khi không có chất ô nhiễm, oxy hòa tan nhanh hơn và có nồng độ cao hơn. Nước sạch thường có oxy hòa tan ở mức bão hòa là 8mg/L. Đối với nước có chứa chất ô nhiễm, vi khuẩn hiếu khí phân hủy một lượng lớn chất hữu cơ vì vậy mà lượng oxy bị giảm. Lượng oxy hòa tan bị mất đi trong quá trình này được gọi là nhu cầu oxy sinh hóa (BOD).

Tại sao phải đo BOD trong nước thải và nước mặt?

Lượng lớn chất hữu cơ tích trữ trên mặt đất được dẫn ra sông sau các cơn mưa. Chất hữu cơ này làm sinh vật thủy sinh chết đi, như hiện tượng cá chết sau mưa lớn. Chất hữu cơ từ con người thải ra có thể cao gấp nhiều lần so với tự nhiên. Vì nó ô nhiễm hơn nên các vi sinh vật sẽ hút hầu hết oxy trong nước để phân hủy chúng. Kết quả là các loai thủy sinh lớn không đủ oxy sẽ nổi lên mặt nước để hô hấp hoặc chết nếu thiếu oxy trầm trọng.

Khả năng tự làm sạch của dòng nước đối với lượng chất ô nhiễm chỉ là một phần nhỏ trong xử lý nước. Khi ô nhiễm tăng, oxy cạn kiệt vi khuẩn hiếu khí cũng chết, nước chuyển qua màu đen. Bởi vậy, các dòng kênh hay con sông đen không thể có sự sống của sinh vật nào. Môi trường kỵ khí sẽ sinh ra mùi hôi nồng nặc, nhất là vào thời điểm thủy triều xuống.

Nước có màu đen thường chỉ tiêu BOD sẽ rất cao khoảng từ 200mg/L trở lên. Nước sông sạch bình thường như ngày xưa có thể tắm, BOD khoảng 5-10mg/L.

Hình: Cá chết hàng loạt do thiếu oxy

Tại sao phải kiểm tra lượng oxy hòa tan trong nước?

Tất cả chúng ta đều phải thở nhờ oxy, trừ các sinh vật kị khí bắt buộc và một số ít loài sống bằng hấp thụ tia bức xạ thì sinh vật còn lại trên Trái đất đều cần oxy. Hiển nhiên oxy hòa tan trong nước hay oxy trong khí quyển đều rất quan trọng, các vấn đề gây suy giảm oxy trong nước hay khí đều được quan tâm. Vi khuẩn hiếu khí có thể chết nhanh trong khoảng vài 1-2 giờ nếu không đủ oxy hòa tan.

Oxy hòa tan bị mất đi ở đâu?

Hóa chất hoặc chất gì đó trong nước đều bị phân hủy, ăn mòn và tất cả các quá trình này đều cần đến oxy. Sắt thép cũng bi oxy hóa nên càng nhiều sự ăn mòn thì càng nhiều oxy bị mất đi. Thêm vào đó, sự sống hiếu khí là sự sống tiến bộ do chúng tạo ra nhiều năng lượng. Nên đa phần mọi sinh vật đều tiến hóa theo chiều hướng hiếu khí.

COD và BOD trong nước thải khác nhau như thế nào?

COD là lượng oxy bị mất đi trong quá trình phân hủy các chất trong nước nhờ chất hóa học có thể bị oxy hóa. Được dùng để xác định lượng chất hữu cơ tìm thấy trong nước, đơn vị là mg/L, biểu thị cho lượng oxy bị tiêu thụ trên một lít dung dịch.

BOD trong nước thải là lượng oxy hoặc nhu cầu oxy sinh học được cho là để đo lượng thức ăn (hoặc cacbon hữu cơ) mà vi khuẩn có thể oxy hóa.

Tại sao COD được sử dụng phổ biến hơn? Vì COD chỉ mất 2 giờ để phân tích và cho kết quả là phương pháp đơn giản và rẻ tiền, trong khi BOD thường phân tích từ 3- 5 ngày.

Xử lý BOD trong nước thải hiệu quả bằng cách nào?

Một trong những cách xử lý BOD hiệu quả là sử dụng các chủng vi sinh trong men vi sinh hiếu khí IMWT. IMWT đã đồng hành cùng anh em kỹ sư Bắc Trung Nam trong XLNT. Việc sử dụng với liều lượng thấp từ 5-10g/m3 nước thải do ưu điểm nổi bật của sản phẩm.  IMWT được sản xuất bởi hãng PROVENTUS BIOSCIENCE CANADA.

Bài liên quan:

Xử lý kỵ khí
Hội thảo giải pháp vi sinh cho nhà hàng khách sạn
Đặc tính vi sinh xử lý nước thải Envirozyme 2.0
Ba nhóm vi sinh xử lý nước thải
6 cách làm giảm COD trong nước thải
3 cách để hầm tự hoại vận hành ổn định